Duursporters en voedingssupplementen

Veel duursporters verdiepen zich vroeg of laat in voedingssupplementen om hun prestaties te verbeteren. Voedingssupplementen kunnen voornamelijk op twee vlakken bijdragen. Uithoudingsvermogen en herstel. In dit stukje zal ik op beide vlakken een aantal suggesties doen.

Uithoudingsvermogen
Het verbeteren van het uithoudingsvermogen kan eigenlijk ook weer in twee categorieën opgedeeld worden. Acute suppletie of langdurig gebruik. Voor acute suppletie is het aan te bevelen om een eigen sportdrank te maken met daarin een poeder met langzame koolhydraten (Essential Food van Vitals is hier een voorbeeld van) en een aantal druppels van een supplement met mineralen en spoorelementen. Om het een beetje drinkbaar te krijgen zou ik een vruchtensap aanbevelen in plaats van water, wel liefst biologisch en zonder suiker. Als men een bidon gebruikt, kan het zijn dat het poeder daar niet doorgaat. Dan zou je het poeder het beste vlak ervoor kunnen nemen en de druppels in de bidon voor tijdens de inspanning. Bij langdurig gebruik zijn een aantal stoffen in verband gebracht met een verbeterd uithoudingsvermogen. Naast een gewone multi zou mijn advies zijn om astaxanthine, spirulina en Q10 te gebruiken.

Herstel
Bij herstel draait het met name om het spierherstel. Voor de supplementen die men in dit kader kan gebruiken, geldt dat men ze toch wel een paar weken moet gebruiken om effect waar te nemen. Maar dan zal men ook zien dat men na een zware inspanning beduidend sneller herstelt. De stoffen waar het om gaat zijn wederom astaxanthine en spirulina maar ook MSM, vitamine E, calcium, magnesium en een enzymencomplex. Voor spieropbouw zou men nog een eiwitpoeder kunnen nemen. Die kan het beste gebruikt worden na de inspanning of op rustdagen.

Ten slotte
Vanuit de voedingsindustrie en uit de bodybuilding/fitness industrie worden er ook veel producten aangeboden zoals repen, poeders en sportdranken die uithoudingsvermogen en spierherstel bevorderen. Lees hierbij wel altijd goed de etiketten omdat er vaak onnodig veel suiker en andere ongezonde toevoegingen gebruikt worden. Als men kiest voor producten van orthomoleculaire merken dan krijgt men vaak de zuiverste en hoogst gedoseerde voedingssupplementen. Probeer het eens, je zou vrij snel resultaat moeten zien, of beter nog: moeten voelen!

De farmacie wil de macht en de winst in de vitaminebusiness!

Het is een publiek geheim dat een aantal zeer lucratieve farmaceutische patenten in 2013 aflopen en dat het er niet op lijkt dat er binnenkort nieuwe, lucratieve patenten aankomen. Er zijn concrete aanwijzingen dat de farmacie om die reden de macht en de winst wil grijpen in de voedingssupplementen industrie. Zo heeft het farmaceutische bedrijf Sanovi Aventis enige tijd geleden Kernpharm gekocht, onder andere producent van Axium (multivitamines) en El Mare (visoliecapsules). Maar onlangs werd ik gewezen op nog een mooi voorbeeld.

Vitamine B en Alzheimer

Zowel de media als de overheid benaderen vitaminen en mineralen uit supplementen met behoorlijk wat scepsis. Onlangs verscheen onder andere op nu.nl echter een positief bericht over een studie waarbij foliumzuur, B6 en B12 de kans op Alzheimer zou verminderen. De feitelijke resultaten zijn iets genuanceerder en vindt u hier.

Op zich goed nieuws natuurlijk, dat er meer bekendheid komt over de gezondheidseffecten van het gebruik van vitaminepreparaten. Het is echter wel eigenaardig dat het hier om een geneesmiddel blijkt te gaan.

Vitaminen als geneesmiddel lucratiever

Dus terwijl er Europese regelgeving in de maak is om te beperken welke soorten vitaminen en mineralen er in supplementen mogen zitten, in welke hoeveelheden en in hoeverre je aan de consument mag uitleggen wat die vitaminen en mineralen allemaal doen, worden tegelijkertijd vitaminen in hoge doseringen als gepatenteerd geneesmiddel geregistreerd! Het wordt dan toch ineens een stuk aannemelijker dat de farmacie al die tijd achter de restrictieve regelgeving zou zitten.

Het geneesmiddel waar het in dit onderzoek om gaat heet TrioBe Plus en is in Zweden alleen beschikbaar als men onder medische supervisie staat. In andere Europese landen is het nog niet beschikbaar, maar het zou goed kunnen dat de berichtgeving over de studie daar de weg voor moet vrij maken.

Dosering en opneembaarheid

De doseringen van foliumzuur, B6 en B12 zijn respectievelijk 4, 14 en 200 keer hoger dan de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid en dit zijn toevallig doseringen die in de complementaire geneeskunde al heel lang in gebruik zijn en waar de complementaire zorg zo om verguist wordt door sommige organisaties.

Overigens zijn het nogal goedkope en slecht opneembare vormen van deze vitaminen, zoals je ze vaak in huismerken van drogisterijen tegenkomt, en meestal niet in supplementmerken op de therapeutenmarkt. Trouwens, deze slecht opneembare grondstoffen worden al grotendeels door farmaceutische bedrijven als Merck geproduceerd.

Strijdige belangen

Tot slot staat in de studie bij het kopje 'strijdige belangen' genoemd dat de hoofdauteur twee patenten bezit op foliumzuur en financieel voordeel zou hebben als de patenten in gebruik zouden worden genomen. En dat twee auteurs geld in het verleden geld hebben ontvangen van de firma die het geneesmiddel beschikbaar heeft gesteld en de firma die de meetapparatuur beschikbaar heeft gesteld.

Conclusie

Mijn conclusie is dat de consument en de natuurlijke geneeskunde die gebruik maakt van vitaminen en mineralen wordt tegengewerkt in het vrij beschikbaar stellen van gezonde supplementen en de bijbehorende literatuur, niet door partijen die bang zijn dat het onvoldoende onderzocht en wellicht schadelijk is, maar door partijen die geloven in de werkzaamheid en daar zelf commercieel beter van willen worden. Toch jammer dat er inmiddels behoorlijk wat mensen zijn die de misinformatie geloven en nu denken dat voedingssupplementen zinloos of zelfs ongezond zijn.

Calcium tabletten en aderverkalking

Onlangs verscheen er in de media een aantal berichten over een studie die is gepubliceerd in het Britisch Medical Journal waarin er een verband zou zijn tussen het gebruiken van calcium tabletten en aderverkalking. Het betreft hier een meta-analyse (een analyse van eerder gepubliceerde studies). Binnen het wereldje van voedingssupplementen wordt al heel lang gezegd dat het bij calcium van belang is om ook andere voedingsstoffen in te zetten.

Calcium en synergisten
De absorptie van calcium is mede afhankelijk van voldoende inname van vitamine D, magnesium en eiwitten. De juiste distributie van calcium in het lichaam is mede afhankelijk van voldoende vitamine K2 (zoals in het artikel in de Telegraaf en elders terecht wordt genoemd). Het is dus van belang om vast te stellen of men van deze synergisten wel voldoende binnenkrijgt. Het zou zo maar kunnen dat men wel voldoende calcium binnenkrijgt maar niet voldoende vitamine D of magnesium. Dan zit je dus de verkeerde supplementen te slikken.

Tekortkomingen van de studie
De meta-analyse heeft overigens wel wat tekortkomingen. Zo zijn de 15 studies die uiteindelijk gebruikt zijn geen van allen ontworpen om onderzoek te doen naar hart en bloedvaten. Gevolg is dat de ene studie meer parameters had vastgelegd dan de andere. Ook zijn de studies waarin naast calcium ook vitamine D werd toegediend expres uit de analyse gelaten. Tot slot gebruikten de verschillende studies verschillende vormen van calcium en verschillende doseringen.

Reguliere geneeskunde versus orthomoleculaire geneeskunde
Eigenlijk wordt het los innemen van calcium tabletten alleen geadviseerd in de reguliere geneeskunde. Hopelijk zullen zij zich naar aanleiding van deze studie wel verdiepen in de orthomoleculaire voedingsadviezen die bestaan voor het tegengaan van osteoporose. En hetzelfde geldt natuurlijk voor osteoporose patiënten, die kunnen zich altijd wenden tot orthomoleculaire therapeuten. Voor het behoud van gezonde botten of gewoon onderhoud zou ik als consument gewoon een multi nemen naast een gezond voedingspatroon.

warm weer en voedingssupplementen

Warm weer is een van de redenen waarom we veel zweten (intensief sporten is ook een reden). Veel zweten kan tot klachten leiden als hoofdpijn of duizeligheid. Naast vochtverlies gaan er met zweten ook belangrijke mineralen het lichaam uit. Bijvoorbeeld kalium (Engels: potassium), natrium, calcium en magnesium.

Als je klachten ondervind zoals hoofdpijn en duizeligheid op warme dagen dan zou ik water (6 glazen per dag) en een mineralensupplement adviseren. Ik nam vroeger wel kalium en zout los en dat hielp ook. Maar een supplement waarin mineralen en spoorelementen in de juiste verhoudingen zijn opgenomen is toch beter. Zoals eerder gezegd is ook de vorm waarin de mineralen voorkomen van belang. Die bepaald hoe makkelijk het lichaam ze opneemt.

Zout
Ondanks alle berichten over teveel zout in ons huidige dieet (wat met name komt door de grote hoeveelheden die als conserveringsmiddelen gebruikt worden en niet door de snufjes die je er zelf aan toevoegt) zou ik bij warm weer en deze klachten toch extra zout adviseren.

Voeding
Voor degenen die het per se met gezonde voeding willen proberen: banaan of tomaat voor kalium, bouillon voor natrium en groenten voor calcium en magnesium. Een zelfgemaakte tomaat-groentesoep dus met een bananensmoothie als toetje. Maar denk eraan, we krijgen niet meer zoveel mineralen uit onze voedings als een paar honderd jaar geleden.

Met deze tip wens ik jullie een onbezorgde zomer toe!

ziekten en voedingsstoffen

Het rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu (RIVM) doet veel onderzoek naar volksgezondheid. Op hun website nationaalkompas.nl kun je de volgende rijtjes terugvinden uit 2007:

Welke ziekten tasten de kwaliteit van leven het meest aan?
Mannen:
1) coronaire hartziekten
2) angststoornissen
3) diabetes mellitus.
Vrouwen:
1) angststoornissen
2) depressie
3) artrose

Welke ziekten komen het meest voor?
1) diabetes mellitus
2) artrose
3) coronaire hartziekten

Wat mij opvalt is dat voor de bovengenoemde ziekten geen echte medische oplossingen zijn die het euvel op korte termijn met een grote slagingskans en weinig bijwerkingen verhelpen. Nu wil ik niet beweren dat de slagingskans bij al deze ziekten met voedingssupplementen hoger is, maar ik ken wel mooie succesverhalen op dit vlak. En natuurlijk is er van bijwerkingen nauwelijks sprake. Helaas mogen dit soort succesverhalen niet verteld worden door producenten van voedingssupplementen, om de burger te beschermen tegen misleiding. Jammer dat zoals zo vaak bij wetgeving, de goede onder de kwaden moeten lijden. Hierbij een rijtje van werkzame natuurlijk stoffen waarin u zich zou kunnen verdiepen in geval van bovenstaande ziekten:

1) coronaire hartziekten: Q10, omega-3-vetzuren, magnesium, vitamine K, cordyceps
2) angststoornissen: vitamine D, Sint Janskruid, valeriaan
3) diabetes mellitus: alfa-liponzuur, kaneel, mariadistel, magnesium
4) artrose: MSM, ASU, glucosamine, chondroïtine, groenlipmossel

Probiotica, drankjes en supplementen

Danone heeft vorige week het gouden windei gewonnen voor het misleiden van de consument met hun probioticadrankje Actimel om de weerstand te verhogen. Helpen probiotica zoals Actimel en Yakult of in de vorm van capsules nou wel of niet?

Wat is het?
Het darmstelsel bevat bacteriën die gebruikt worden om voedsel te verteren en af te breken tot makkelijk opneembare voedingsstoffen. Het is dus belangrijk dat dit goed functioneert om te zorgen dat er geen tekorten onstaan aan bepaalde voedingsstoffen die men wel binnenkrijgt maar niet weet op te nemen. Bovendien zorgen deze goede bacteriën ervoor dat slechte bacteriën minder kans hebben om zich te vestigen en ziekten te veroorzaken. Daar komt voor een deel ook de weerstandverhoging om de hoek kijken. Probiotica is de verzamelnaam van bacteriën die een gunstige invloed hebben bij inname doordat ze de eigen goede bacteriën ondersteunen.

De gezondheidsclaims
De claim van het verhogen van de weerstand is een interessant voorbeeld van hoe de wetgeving zelf problemen voor de consument veroorzaakt die het beweerd te beschermen. Voor de werkzaamheid van probiotica bestaat namelijk bij allerlei darmklachten behoorlijk wat bewijs, zoveel dat zelfs het voedingscentrum wel durft te stellen dat probiotica helpt bij bepaalde darmklachten zoals constipatie of diarree. Maar dát mogen producenten van voedingssupplementen en voeding niet zeggen. Die mogen alleen stellen dat probiotica helpen om een bepaalde gezonde toestand in stand te houden of te verbeteren, niet dat het helpt om een ongezonde toestand te verhelpen. Raar maar waar, anders begeeft het zich te veel op het medische vlak. Als er dan ook enig bewijs is dat het helpt om de weerstand te verhogen, wordt dat maar aangegrepen om uit te leggen dat een product een gezonde werking heeft. Terwijl we dus eigenlijk de consument met darmklachten moeten bereiken en zeggen, probeer eens een probioticakuur van twee weken.

Drankjes of capsules
Het voordeel van drankjes is dat het gemakkelijk is en je vaak toch iets wilt drinken 's ochtends. Het voordeel van capsules is dat ze goedkoper zijn, dat ze hoger gedoseerd zijn en dat ze geen suiker bevatten.

Kwaliteit van probiotica
Er zijn in feite drie criteria die de kwaliteit van probiotica bepalen:
1) Dosering. Over het algemeen wordt aangenomen dat je minimaal 1 miljard bacteriën per dosering nodig hebt en dat hogere doseringen van rond de 30 miljard de darmflora beduidend sneller herstellen.
2) Leven ze nog? Welke maatregelen heeft de producent genomen om te zorgen dat de bacteriën niet al in de verpakking zijn gesneuveld of in de maag sneuvelen door het maagzuur? Een goede producent zal op zijn etiket of website uitleggen hoe hij ervoor zorgt dat de probiotica blijven leven en durft ook garanties te geven.
3) Welke stammen en soorten zijn er gebruikt. Van de ene stam is wel een werkzaamheid aangetoond en van een andere niet. Ze zijn zo verschillend als appels en peren. Ik heb wel eens van een producent gehoord dat er merken zijn die 8 soorten bij elkaar gooien in een sachet waarvan er maar 2 wetenschappelijk onderbouwd zijn. De andere zijn dan goedkope vullers om het aantal op te krikken of om te zorgen dat bij controle blijkt dat er nog voldoende bacteriën leven, sommige van die vullers kunnen bijvoorbeeld heel goed tegen hogere temperaturen.

Probiotica en antibiotica
Tot slot nog de tip om na een anitbioticakuur ook zeker een probioticakuur te nemen. De antibiotica vernietigd niet alleen slecht bacteriën maar ook goede! En die kun je versneld weer op een gezond peil brengen door een probioticakuur. Succes ermee en hoort zegt het voort.

Kies voor iets extra

Er is een nieuwe algemene site verschenen over voedingssupplementen: www.kiesvoorietsextra.nl. De site is ontwikkeld in opdracht van de NPN, de branchevereniging voor voedingssupplementen. De bedoeling is om meer begrip te kweken voor het gebruik van deze gezondheidsproducten.

Een aantal overheidsinstanties en andere instanties zoals het voedingscentrum staan heel sceptisch ten opzichte van het gebruik van supplementen. In mijn optiek vind dat zijn oorzaak in de rotte appels waar iedere branche mee te maken heeft en ik kan daar nog wel enig begrip voor opbrengen. Maar ik denk dat in de loop der tijd zal blijken dat de sceptici er behoorlijk naast zaten.

Ik ben zelf zijdelings betrokken geweest bij de ontwikkeling van de website en op zich had hij van mij wel wat minder braaf gemogen. Er had best wat stelliger gezegd mogen worden welke rijkdom aan gezondheidseffecten er inmiddels aangetoond zijn in onderzoek en waarom de sceptici het mis hebben en welke belangen zij heimelijk behartigen! Maar goed, als branchevereniging probeer je toch altijd in goede verstandhouding de belangen van je leden te behartigen.

Dan over de website zelf. Ik denk dat het voor mensen die in grote lijnen onbekend zijn met vitaminen en mineralen in supplementvorm sowieso een zeer informatieve site is die een goede eerste indruk geeft van het nut van supplementen, wat het precies zijn en voor wie ze bedoeld zijn. Voor mensen die iets beter ingevoerd zijn, is het handig om van specifieke ingrediënten te kunnen terugvinden waar ze voor ingezet worden. Wat ik ook erg nuttig vindt, is het kopje 'wie en wanneer', daar vind je bijvoorbeeld welke vitaminen er voor vegetariërs aanbevolen worden. In het bijzonder de aanbevelingen bij medicijngebruik zullen voor velen nieuws zijn en zeker zeer informatief.

voedingssupplementen, homeopathische middelen en geneesmiddelen

Veel mensen die me vragen wat voor werk ik doe, weten eigenlijk niet precies het verschil tussen voedingssupplementen, homeopatische middelen en medicijnen. En dat is niet zo vreemd want het verschil is subtieler dan je denkt.

Medicijnen
Op het eerste oog zou je misschien denken dat medicijnen chemische uitvindingen zijn, voedingssupplementen stoffen uit de natuur zijn en homeopatische middelen daar een verdunde vorm van zijn. Maar in den beginne waren medicijnen logischerwijs ook allemaal natuurlijke middelen, zo waren de voorlopers van aspirine als pijnstiller zo'n 4000 jaar geleden wilgenbladeren. In de loop der tijd ging men op zoek naar de werkzame stof in zo'n middel om het gemakkelijker en geconcentreerder te kunnen toedienen, op een gegeven moment kon het ook chemisch gemaakt worden en daarna probeerde men aanpassingen te maken om bijvoorbeeld de bijwerkingen te verminderen. Tegenwoordig zijn die aanpassingen cruciaal voor het verkrijgen van een patent en dus voor het verdienen van ontzettend veel geld. En als er zoveel geld mee gemoeid is dan leidt dat helaas altijd tot het manipuleren van onderzoeksresultaten. Zo zijn er tegenwoordig veel medicijnen met ernstige bijwerkingen en twijfelachtige werkzaamheid. Ik probeer dan ook zo min mogelijk medicijnen te gebruiken.

Homeopathische middelen
Homeopathische middelen zijn natuurlijke middelen die zeer sterk verdund zijn en die gekoppeld zijn aan een theorie over het potentiëren van de verdunning. De oorspronkelijke natuurlijke bron kan heel goed ook in een medicijn of voedingssupplement voorkomen, dat staat los van de homeopatische filosofie. Veel mensen zeggen dat ze er baat bij hebben. In ieder geval is de kans op bijwerkingen heel klein.

Voedingssupplementen
De oorspronkelijke gedachte bij voedingssupplementen is dat we met het moderne dieet en de moderne landbouw en veeteelt belangrijke voedingsstoffen niet in de juiste hoeveelheid binnenkrijgen. De kun je dan aanvullen in geconcentreerde vorm. Bijna alle vitamine C in de winkel wordt trouwens gewoon in de fabriek chemisch gemaakt en heeft geen relatie tot fruit. Maar de molecuul is wel identiek aan de molecuul in de natuur en zoals die vroeger in grote mate in ons dieet voorkwam. Het idee dat je bepaalde klachten kunt verhelpen met voedingssupplementen komt voort uit de gedachte dat je een tekort hebt aan een specifieke stof. Dat is op zich natuurlijk redelijk eenvoudig vast te stellen met een bloedonderzoek bijvoorbeeld. Je kunt je voorstellen dat de kans op bijwerkingen veel kleiner is als je bepaalde voedingsstoffen in hogere dosering inneemt om een tekort weg te werken. Misschien moet je het hooguit langzaam opbouwen, ervan uitgaande dat je er niet overgevoelig voor bent. Onze kennis over het verhelpen van specifieke klachten met specifieke stoffen uit ons oorspronkelijke dieet staat overigens nog wel in zijn kinderschoenen, ik denk dat we de komende tijd nog veel vooruitgang zullen boeken. Welke specifieke stoffen in groente en fruit bieden nou bescherming tegen kanker bijvoorbeeld. En hoe kunnen we die kennis vervolgens benutten.

Duale status
Een andere complicerende factor in het onderscheid tussen medicijnen en voedingssupplementen is overigens dat bepaalde stoffen in beide vormen beschikbaar kunnen zijn. Visolie en glucosamine bijvoorbeeld bestaan als geneesmiddel en als voedingssupplement. Sommige politici zijn geen voorstander van deze duale status omdat ze het verwarrend vinden voor de consument. Ik hoop zelf dat er niets aan verandert anders verdwijnen er weer een x aantal voedingssupplementen van de markt voor mensen zoals u en ik die graag zelf beslissen hoe we onszelf gezond willen houden. Ik bedoel, dat visolie als geneesmiddel op de markt is voor specifieke hartklachten hoeft toch niet te betekenen dat ik het niet meer kan kopen omdat ik voldoende gezonde omega-3-vetzuren wil binnenkrijgen ter ondersteuning van mijn hersenfuncties?

Weerstand en energie

Het overgrote deel van de consumenten neemt voedingssupplementen om een van twee redenen: om hun weerstand te verbeteren of om meer energie te hebben. Dan is het wel handig om te weten welke specifieke werkzame stoffen met deze twee doeleinden in verband worden gebracht, toch?

Ik ben zelf een aanhanger van de hypothese dat je niet teveel op één stof moet gokken, dus dat het sowieso aanbeveling verdient om een breed basissupplement te nemen. Dat kan bijvoorbeeld een multi of een greenfood zijn. Maar goed, afgezien daarvan zijn de volgende stoffen het proberen waard:

probiotica, paddenstoelen en vitamine C voor de weerstand en Q10, eiwitpoeder of spirulina voor energie.

Veel aanvallen op onze weerstand komen van buitenaf via ongunstige bacteriën en schimmels. Die passeren als een van de eerste stations onze darmen. Goede bacteriën, probiotica genaamd binden ter plekke de strijd aan. Als je relatief weinig goede bacteriën hebt, dan zul je profijt hebben van extra inname. Let er daarbij op dat de soort geschikt is als bewoner van het menselijke darmstelsel, dat er maatregelen worden getroffen dat de bacteriën nog leven en dat er genoeg in een capsule zitten, minimaal een paar miljard.

Van de paddenstoelen die in supplementvorm worden aangeboden, zijn de meeste onder andere zeer geschikt voor het verhogen van de weerstand. De meest bekende zijn Cordyceps, Maitake en Reishi. Naast schimmels en bacteriën worden paddenstoelen ook ingezet voor het verhogen van weerstand tegen infecties zoals verkoudheid en griep. Ik vind het altijd wel een mooie gedachte dat Moeder Natuur paddenstoelen in de herfst laat groeien en dat we dan juist behoefte hebben aan extra weerstand.

Ook vitamine C helpt verkoudheid voorkomen. Het is een van de bekendste stoffen op dat vlak en daar zijn zeer uitgebreide onderzoeken naar gedaan. Bovendien stimuleert vitamine C de vorming van witte bloedlichaampjes en interferon.

Vooral bij aanhoudende vermoeidheid kan een tekort aan Q10 een oorzaak zijn. Q10 verbetert de energieproductie op cellulair niveau. Naarmate men ouder wordt, zijn mensen minder goed in staat om Q10 op te nemen. Voor mensen boven de 40 is er tegenwoordig ubiquinol beschikbaar. Dit is een vorm van Q10 die direct opneembaar is.

Als men gedurende de dag vaak een aantal momenten van moeheid, slaperigheid of stemmingswisselingen heeft dan kan dat komen door een sterk wisselende bloedglucosespiegel. In dat geval kan een ontbijt met eiwitpoeder uitkomst bieden. Let daarbij op dat het eiwitpoeder voldoende aminozuren bevat.

Spirulina is een blauwalg. Het scala aan gezonde stoffen in spirulina is zo uitgebreid dat het eigenlijk een soort multi van Moeder Natuur zelf is. Ook hierin zitten eiwitten en aminozuren. Maar ook magnesium, vitamine B1, B2, B3 en andere vitaminen en mineralen die een rol spelen in je energieniveau.

opzegging abonnement consumentenbond

Bericht aan de consumentenbond:

"Ik heb zojuist mijn abonnement opgezegd maar zou graag nog even uitweiden over mijn ontevredenheid. Ik hoop dat jullie een goed beeld hebben van welke doelgroep jullie willen behagen, maar ik hoor daar duidelijk niet in. Altijd maar achter overheidsstandpunten aanhobbelen. Alles wat regulier is verheerlijken. Niet relevante criteria hanteren bij vergelijkingstesten. Nooit eens een gewaagde stelling. Vaak Hema. Ik wilde jullie blad lezen i.v.m. mijn werk in de gezondheidsbranche, maar het doet teveel pijn aan mijn ogen. Veel plezier met het dom houden van de massa."

Hebben Greenfoods de toekomst?

Zoals wellicht bekend maakt het pakket aan restrictieve Europese maatregelen het in de toekomst misschien wel heel lastig om een uitgebreid scala aan vitaminen, mineralen en andere micronutriënten in voldoende mate binnen te krijgen in tabletvorm. Mogelijkerwijs kan gedroogd, geconcentreerd en tot poeder vermalen biologisch groente, fruit en andere gezonde voeding dan uitkomst bieden, het zogenaamde Greenfood.

Greenfoods zijn dus eigenlijk geen voedingssupplementen maar geconcentreerde voeding. Hiervoor worden natuurlijk alleen supergezonde groenten en andere voeding gebruikt, daarom heet het ook wel superfood. De basis bestaat vaak uit grassoorten en algen zoals gerstegras, tarwegras, spirulina en chlorella. Dit wordt aangevuld met groenten, fruit en soms met enzymen, vezels, groene thee, etc. Greenfoods worden al jaren in Nederland en elders verkocht.

In augustus 2008 onderzocht de consumentenbond de gezondheidsclaims van greenfoods op basis van een literatuurstudie. Natuurlijk hadden ze er weer van alles op aan te merken. Er werd bijvoorbeeld bij sommige producten verwezen naar studies waarin één van de ingrediënten onderzocht werd in plaats van het product als geheel. Dat laatste zou natuurlijk ideaal zijn maar ik vraag me af of de overheidsvisie dat gevarieerde voeding voldoende vitaminen en mineralen bevat wel de uitkomst is van een dubbelblind, gerandomiseerd en placebogecontroleerd onderzoek met gevarieerde voeding!

Wat wellicht nog belangrijker is om te realiseren is dat de bevolking niet gevarieerd eet en geconcentreerde voeding dus een belangrijke aanvulling kan zijn. Ik heb het al eerder genoemd, maar in de laatste Nederlandse voedingsconsumptiepeiling (2003) is vastgesteld dat geen van de deelnemers de aanbevolen 200 gram groente haalde en slechts 2% haalde 150 gram. Als men vruchtensap meetelt haalt 4% 400 gram groente en fruit! Er zijn in die peiling ook een aantal voedingsstoffen gemeten; jonge vrouwen krijgen gemiddeld minder ijzer, foliumzuur en calcium via hun voeding dan wordt aanbevolen door de bovendien conservatieve overheidsinstanties. Voor vitamine E geldt dit voor zowel vrouwen als mannen. Dit lijkt een logische aanleiding om het gebruik van greenfoods aan te moedigen.

Greenfoods versus multi’s
Er zijn experts die sterk geloven in voordelen van Greenfoods boven een normale multi. Dit omdat een sinaasappel meer gezonde voedingsstoffen bevat dan enkel vitamine c. Dat soort ontdekkingen hebben de laatste decennia zeker plaatsgevonden, bijvoorbeeld bioflavonoïden. En misschien zijn er nog wel voedingsstoffen die nog niet ontdekt zijn. Een interessant onderwerp om eens te googelen in dit kader is salvestrolen.

Europese regelgeving
Zoals gezegd heeft de European Food Safety Authority tal van maatregelen op de agenda die een geïnformeerde keuze voor gezonde voedingssupplementen steeds moeilijker zullen maken. Uitleggen hoe greenfoods bijdragen aan de gezondheid zal op den duur haast onmogelijk zijn, dat geldt overigens voor de meeste voedingssupplementen. Een andere beperking, dat er steeds minder verbindingen zijn toegestaan in supplementen, zal nagenoeg geen problemen opleveren
voor greenfoods (in tegenstelling tot multi’s, etc.). Tot slot dreigt er nog een te lage vaststelling van de maxima voor vitaminen en mineralen. Omdat greenfoods veelal lager gedoseerd zijn maar het juist van de compleetheid en synergie van het scala aan voedingsstoffen moeten
hebben, biedt dit voor deze categorie een uitstekend perspectief. En u kunt natuurlijk vrij eenvoudig een extra schep door uw shake gooien!

Misleiding
Ik heb me ook enigszins verdiept in de greenfoods die momenteel op de markt zijn en wil u waarschuwen voor een aantal zaken die de kostprijs van greenfoods aanzienlijk terugbrengen maar daarmee de kwaliteit helaas ook! Het is van belang dat een product biologisch
is om residuen van pesticiden en dergelijke uit te kunnen sluiten. Vriesdrogen is veel beter dan luchtdrogen voor het behoud van de fytonutriënten. Veel van de onderzochte producten bevatten ingrediënten die nou niet bepaald bekend staan als ‘superfood’ maar wel lekker goedkoop zijn, zoals biergist, rijstzetmeel of granen. Een echt goede greenfood bevat helemaal niet van dit soort vulstoffen.

Conclusie
Het zou zo maar kunnen dat greenfoods dé toekomst hebben. Mogelijk worden ze door de Europese regelgeving een cruciaal voedingssupplement voor mensen die hun gezondheid willen ondersteunen met voedingssupplementen. Als we kijken naar het huidige voedingspatroon kunnen ze in ieder geval voor bijna iedereen een zeer belangrijke dagelijkse aanvulling zijn.

Gevarieerde voeding versus voedingssupplementen

De heersende gedachte is dat we voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgen als we gezond eten en dat suppletie daarom onzin is. Ik wil daar graag 3 argumenten tegenin brengen:

1) We weten het wel maar we doen het niet.
In de laatste Nederlandse voedingsconsumptiepeiling die ik ken (in 2003 onder jongvolwassenen) staat dat slechts 4% de 400 gram groente en fruit haalt en dan is vruchtensap meegerekend! Dit leidt tot een lagere inname aan foliumzuur, calcium en ijzer dan aanbevolen bij de gemiddelde vrouw en zowel mannen als vrouwen krijgen gemiddeld te weinig vitamine E binnen.

2) Door het intensievere gebruik van landbouwgrond bevatten de gewassen minder gezonde stoffen.
De hoeveelheid mineralen in groente en fruit wordt in Engeland al sinds de jaren ‘40 bijgehouden en alleen al tussen 1978 en 1991 daalde calcium in groente met 40% en magnesium met 33%. En zo zijn er nog veel meer verontrustende cijfers over de achteruitgang van de hoeveelheid vitaminen en mineralen in onze voeding.

3) ADH is gericht op preventie, niet op Quality of Life. Bovendien zijn de aanbevolen hoeveelheden in ontwikkeling.
De dagelijkse aanbevolen hoeveelheden die door officiële instanties worden aangegeven zijn voornamelijk gebaseerd op het voorkomen van gebreksziekten zoals scheurbuik. Er komt meer en meer bewijs dat hogere hoeveelheden dan deze minima leiden tot een nog beter gezondheid. Zo is de aanbevolen hoeveelheid vitamine D en calcium onlangs nog door de Gezondheidsraad verhoogd voor bepaalde bevolkingsgroepen en ik denk dat die trend zich nog wel een paar decennia zal voortzetten. Bij omega-3-vetzuren is de ADH trouwens ook verhoogd omdat uit onderzoek bleek dat de kans op hart- en vaatziekten significant afneemt.

Ik denk zelf ook dat de juiste hoeveelheden vitaminen en mineralen uit voeding krijgen de beste oplossing is en hoop zeker dat meer en meer mensen zo’n voedingspatroon kunnen opbrengen, maar makkelijk is het niet.

Vitaminwater, gezond of misleidend?

De laatste tijd zie ik de reclame van Sourcy Vitaminwater regelmatig voorbij komen en toen ik eens zorgvuldig op de bewoording lette, viel het mij op dat ze wel erg weinig beweren. Daardoor was mijn achterdocht gewekt en ik ben er eens ingedoken. Ik kan me voorstellen dat jij je ook afvraagt of Vitaminwater een goede manier is om wat extra vitaminen binnen te krijgen?

Op het internet vond ik trouwens een klacht die was ingediend bij de Reclame Code Commissie, zowel het merk Sourcy als de naam Vitaminwater zouden de aandacht afleiden van het feit dat het een frisdrank is! Ook de plaats in het schap naast het mineraalwater zou als misleidend kunnen worden ervaren. Het verweer van de producent is dat de consument door de naam en de ingrediëntenlijst wel degelijk begrijpt dat het om een frisdrank met relatief weinig suiker gaat. De RCC was het daarmee eens. Dus, conclusie: iedereen moet weten dat vitaminwater een frisdrank is. Met de helft minder suiker dan cola. Het viel me trouwens op dat cassis, sinas en bitter lemon meer suiker bevatten dan cola, dat zou je niet verwachten toch? Maar dat is een ander onderwerp.

En dan de vitaminen, is dat nog wat? Nou, de smaak 'fit' bevat maar liefst één vitamine: vitamine C. Als je een halve liter fles drinkt, heb je 42% van de ADH (ze beweren zelf 50% maar dat is denk ik een rekenfoutje). Maar goed, er zit dus 5 keer minder in dan in gewone sinaasappelsap! De andere smaken zijn al niet veel beter, bij mineralen komen ze maximaal tot 15% van de ADH. Deze lage hoeveelheden haal je makkelijk met een gevarieerd dieet en dat lijkt me een stuk gezonder. En op de namen van de producten hoef je niet te letten, daar zijn de aantallen veel te laag voor. Voor een betere focus merk je niets van Vitaminwater Focus, helaas. Maar je kan het natuurlijk altijd nemen in plaats van cola, al is het maar omdat ze best lekker smaken.

Medicijnfabrikanten maken verboden reclame

Af en toe zal ik mijn blog ook gebruiken om nieuws te verspreiden over misstanden in de farmacie. Door de commercie worden medicijnen onnodig veel ingezet, worden onderzoeksresultaten gemanipuleerd en worden de bijwerkingen onvoldoende belicht. Hierbij mijn eerste post in die categorie. Gezonde Scepsis, een club waarvan ik bij Vitals ook wel kopij heb gebruikt, heeft onderzoek gedaan naar de persberichten die onrechtmatig gebruikt worden om medicijnen aan te prijzen. Lees er hier meer over.

Voedingssupplementen en hun prijs-kwaliteitverhouding

Dit keer wil ik graag eens uitleggen wat de belangrijkste factoren zijn die de prijs van een voedingssupplement bepalen. Ik denk dat dit belangrijke informatie is om vervolgens juiste keuzes te kunnen maken bij de aanschaf van voedingssupplementen.

1) De kwaliteit van de grondstof. Dit heeft meestal grote invloed op de prijs van een product. In meeste gevallen is de zuiverheid hierin bepalend. Het ene productieproces zorgt voor meer werkzame deeltjes en minder schadelijke deeltjes per miligram dan het andere. De productieprocessen verschillen per werkzame stof, bij visolie gaat het heel anders dan bij Q10 of MSM maar de essentie blijft hetzelfde. Hoeveel procent van de gronstof is werkzaam en hoeveel procent is schadelijk (zware metalen, etc.). Helaas kun je dit niet altijd zelf vaststellen maar over het algemeen is het zo dat de merken die er het meest over opscheppen het ook het best voor elkaar hebben en je kunt altijd informeren of het mogelijk is om analysecertificaten in te zien.

2) Dosering. Vergelijk altijd goed de etiketten. Bij het ene merk zit er meer in dan bij het andere merk. Ook hier moet je opletten voor misleiding, bijvoorbeeld bij glucosamine gaat het om de hoeveelheid elementair glucosamine en niet om de hoeveelheid glucosaminesulfaat of een andere verbinding.

3) De verbinding. Vaak is het soort verbinding bepalend voor hoe goed het lichaam de stof kan opnemen. Hier zul je je ook weer even via internet in moeten verdiepen. Maar bijvoorbeeld bij magnesium wordt in minder goede multi's van magnesiumoxide gebruikt omdat het lekker weinig ruimte in beslag neemt in de tablet en je dus een groter deel van de ADH in de tablet kunt krijgen. Vaak is het dan zo dat er van magnesiumcitraat minder in een tablet zit maar er toch meer wordt opgenomen door het lichaam.

4) Schaalvoordeel. Natuurlijk speelt ook schaalvoordeel een rol. Grote merken kunnen dieper inkopen en dus betere prijzen krijgen. Helaas hechten grote merken vaak ook meer belang aan wat verkoopt of acceptabel is dan aan wat het beste is.

5) Marge. De marge op een product wordt gebruikt voor marketingbudget en andere overheadkosten. Ook hierbij geldt dat procentueel gezien grote merken minder overhead hebben dan kleinere merken, of je de personeelskosten over 100.000 potten moet verdelen of over 10.000 maakt nogal een verschil. Ook interessant om je te bedenken is dat huismerken bijna geen marketingbudget beschikbaar stellen voor voedingssupplementen in tegenstelling tot A-merken en merken met een orthomoleculaire filosofie.

Ik ben benieuwd voor welke merken jullie kiezen als jullie deze factoren in ogenschouw nemen. Ik hoor het graag.

Voedingssupplementen en claims

Vorige week was er weer nieuws over het afkeuren van grote hoeveelheden claims bij voedingssupplementen door de EFSA. Ik kom er in de toekomst ongetwijfeld uitgebreider op terug maar als marketeer uit deze branche wil ik jullie kort even een inkijkje geven in de grootste misstanden rondom dit hele proces van het reguleren van claims.

Om te beginnen is het gestoeld op het farmaceutische model van wetenschappelijk onderzoek. Cruciaal verschil is echter dat het gaat om generieke claims die voor alle vitamine C geldt, niet alleen die uit jouw fabriek. En dat hadden de jongens uit de farmacie natuurlijk zelf veel beter geregeld met patenten etc. Ironisch is trouwens wel dat het een farmaceutisch model is maar dat klinische onderzoeken met patiënten niet gebruikt mogen worden omdat de supplementen bedoeld zijn voor gezonde mensen. Met andere woorden een onderzoek met mensen die gewrichtsklachten hebben en een bepaald supplement krijgen mag niet gebruikt worden als bewijs dat het supplement voorkomt dat je gewrichtsklachten krijgt. Je kunt je voorstellen dat een studie die moet aantonen dat vitamine D helpt om sterke botten te houden vrij lang moet lopen en dus miljoenen euro's kost. En hoe moet je die terugverdienen als iedereen vervolgens die claim mag maken?

Dit zal een grote rem zijn op de innovatie terwijl ik toch de indruk heb dat de tijdsgeest best mooi aansluit bij het streven om mensen met gebruik van natuurlijke stoffen gezond te houden, getuige de opkomst van MVO, Duurzaamheidskwesties, Biologische en Fair Trade initiatieven, etc. En laten we wel zijn, het gaat hier niet om veiligheid hè, dat moest altijd al aangetoond worden. En reken maar dat er zelden iemand complicaties oploopt door het gebruik van supplementen, iets wat van medicjnen niet bepaald gezegd kan worden! Het gaat alleen om het recht om eerlijk geïnformeerd te worden. Ik denk echter dat we voor dit hele proces eerlijker geïnformeerd werden dan erna, zelfs als je de bedrijven meetelt die claims zwaar overdreven, maar misschien was dat ook wel iemands bedoeling.

Een blog over vitaminen en andere voedingssupplementen

Ik wil proberen een blog bij te houden over voedingssupplementen. Vanuit mijn werk als marketing directeur bij een voedingssupplementen bedrijf weet ik dingen die maar bij zeer weinig mensen bekend zijn maar waarvan ik eigenlijk vindt dat iedere consument die supplementen koopt ze zou moeten weten. En dan doel ik met name op de factoren die de kwaliteit van een product bepalen en misleidende communicatie over die kwaliteit.

Ik vond het zelf in ieder geval altijd zeer interessant om van vrienden die in de voedingsmiddelenindustrie werkzaam waren te horen dat het 'extra vruchtvlees' dat in sommige sinaasappelsap zit gewoon een maïsproduct is. Of dat een bekend olijfolie merk olijfolie aroma toevoegt aan haar olijfolie omdat die niet ruikt en proeft zoals consumenten denken dat olijfolie moet zijn.

Ik hoop dat ik jullie interessante informatie kan bieden die leuk is om te lezen maar vooral helpt om goed geïnformeerde keuzes te maken als jullie supplementen willen gebruiken. Daarnaast zal ik proberen over nieuwe producten en andere relevante ontwikkelingen in mijn vakgebied te schrijven.